Kanadalı araştırmacılar, zararlı veya muhtemel ölümcül alkol zehirlenmesini önlemek için kişilerin vücutlarındaki alkolü, nefes alıp vererek atmasını sağlayacak bir yol bulduklarına inanıyor.
Toronto Üniversitesi’ndeki bilim insanları, kişilerin güvenli bir şekilde hiperventilasyon yapmasını sağlamanın, alkolü daha hızlı temizlediğini ortaya çıkardı. Zira vücutlarında alkol olan sağlıklı gönüllülerden hiperventilasyon yapanların, normal nefes alanlara göre, üç kat daha hızlı şekilde alkolden temizlendiği belirtildi.
İzokapnik hiperpne (IH) diye de bilinen kontrollü hiperventilasyon, ekibin geliştirdiği ve oksijenle karbondioksit kaynağına bağlanmış gaz maskesinden oluşan ClearMate adlı cihazla gerçekleştirilebilir.
Alkol bir toksin ve karaciğer onu metabolize ettiğinde parçalanabiliyor. Bu işlem biraz uzun sürüyor ve bir kişinin vücudunda, ölümcül veya ciddi derecede tehlikeli olabilecek kadar alkol bulunduğunda bu süreç hızlandırılamıyor.
Araştırmacıların Nature adlı hakemli bilim dergisinde yayımladıkları küçük ön çalışmaya göre, alkol, solunum yoluyla da ortadan kaldırılabilir. Tam da bu sebeple içki içmiş birisinin nefesinden alkol kokusu alınabiliyor.
Fakat, çok uzun süreli hiperventilasyon, kişilerin çok fazla karbondioksit kaybetmesine neden olabilir. Bu da onların bayılmasına yol açabilir.
Araştırmacıların geliştirdiği cihaz, hastaların hem oksijen hem de karbondioksit soluyarak hiperventilasyon yapmasına müsaade ediyor. Böylece vücut, hastanın bilincini kaybetmesine neden olmadan solunum düzenine uyum sağlıyor.
Çalışmayı kaleme alan ve ClearMate cihazını icat eden Joseph Fisher, Gizmodo’ya verdiği demeçte, makinenin “normal karbondioksit miktarının kaçmasına ve herhangi bir fazlalık durumunda bir sonraki nefeste geri dönmesine” izin verdiğini söyledi.
Bölme mekanik bir valfle çalıştığı için elektronik veya bilgisayara ihtiyaç olmadığını, bunun da cihazı “dört dörtlük” yaptığını belirtti.
Çalışma, beş sağlıklı erkek gönüllünün votka ve su karışımıyla hafifçe sarhoş olmasını içeriyor. Daha sonra doğal ve cihazın yarım saat boyunca kullanıldığı koşullarda kanlarındaki alkol seviyelerinin düşmesi için ne kadar vakit geçtiği inceleniyor.
Gönüllülerin, normal nefes almaya kıyasla solunum cihazını kullanırken üç kat daha hızlı ayıldığı kaydedildi.
Çalışmanın küçük boyutları sonuçların dikkatle incelenmesi gerektiği anlamına geliyor. Fakat cihaz yeni değil. ClearMate, karbonmonoksit zehirlenmesi tedavisinde acil servislerde kullanılmak üzere ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nden (FDA) pazarlama onayı aldı.
Fisher, gelecekte cihazın hem her iki koşulun hem de başka durumların tedavisinde kullanılabileceğini söyledi ve ekledi:
”Yöntemi o kadar basit ve açık ki ona bakıldığında bile kimse potansiyelini fark etmiyor. Göz önünde saklanıyor. Bunu başka nasıl açıklayacağımı bilmiyorum.”
Fisher’a göre, cihaz, “hastanın solunumunu korumak adına” akciğerlere bir tüp gibi yerleştirilebileceği ve onların nefes almasını sağlayabilmek adına elle kullanılabileceği için bayılmış hastalarda da kullanılabilir.
Ekip, hiperventilasyonun alkol atma üzerindeki “geçerliliğini doğrulamak” için ileri çalışmalar yapılması çağrısında da bulundu.
