Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşta Türkiye’nin arabulucu rolünün Batı ile ilişkilerde oluşturduğu olumlu bir hava, iş insanı Osman Kavala’ya Gezi davasında müebbet hapis cezası verilmesi sonrası yeniden negatife döndü.
Birçok Batı ülkesi Kavala davasıyla ilgili Türkiye’ye yönelik eleştirilerde bulunmuş, hatta Almanya, Türkiye’bin Berlin büyükelçisini dışişlerine bakanlığına çağırmıştı. Türk Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Alman büyükelçiyi çağırdıklarını bildirerek, konuya ilişkin “Hadlerini bildirdik” ifadelerini kullanmıştı.
Reuters’ın bazı diplomatların görüşlerine yer verdiği analizine göre, Kavala’nın 25 Nisan’da yargılandığı mahkeme sonucunu telefonuna düştüğünde şaşkınlığa uğrayan Batılı bir diplomat bu kararın Erdoğan’ın devleti nasıl yönettiğinin bir göstergesi olduğunu belirterek, “Ukrayna konusundaki tutumu nedeniyle (Erdoğan) puan toplasa da, bazı konularda güvenilemez” diye konuştu.
Bir başka diplomat da Kavala davasının sonucunu, “Olabilecek en kötü senaryo” şekinde yorumladı.
Dava sonucunu Reuters’a yorumlayan sekiz diplomat Türkiye’nin Batı ile yıpranmış olan ekonomik ve politik ilişkilerinin iyileşme hedeflerine bir darbe olduğunu belirttiler. Diğer yandan da Erdoğan’ın Moskova’ya yakın durarak Batı’nın uyguladığı yaptırımlara karşı duruşuna da dikkat çektiler.
“Avrupa Birliği ile ticari ya da yatırım anlaşmasına varılması ihtimalinin zayıfladı”
Diplomatlara da göre mahkemenin kararı Batı’nın da arzuladığı yakınlaşmaya yönelik beklentileri de askıya almış oldu.
Rusya-Ukrayna barış görüşmelerine ev sahipliği yapan ve her iki ülkenin dışişleri bakanları ile müzakerecilerini ağırlayan Türkiye için bu durum her şeyi altüst etmiş oldu.
Türkiye ABD, Fransa ve İtalya başta olmak üzere NATO müttefikleriyle ilişkileri geliştirmek ve ekonomik sorunların zirveye çıktığı 2023 seçimleri öncesi dönemde Batı ile arasındaki gerilimi yatıştırmak istiyor.
Batılı diplomatlar Avrupa Birliği ile gümrük birliğinin yenilenmesi müzakerelerinde ilerleme olasılığı da dahil olmak üzere önemli bir ticari ya da yatırım anlaşmasına varılması ihtimalinin zayıfladığını söylediler.
Bazı analistler, mahkemenin aldığı kararın aynı zamanda 2023 seçimleri öncesinde muhalefet için bir uyarı niteliğinde olduğunu düşünüyorlar. Bu analistlere göre Ankara’nın Ukrayna savaşında aldığı rol nedeniyle Erdoğan hareketlerine dışarıdan tepkinin azalacağını düşünüyor.
Washington merkezli Middle East Institute araştırmacısı Birol Başkan, “Erdoğan Batı’dan dışlanmak istemiyor, kendisini olduğu gibi kabul etmelerini istiyor. Yani Türkiye’nin otoriter çizgiye sahip lideri olarak” dedi.