BM’den Dünya AIDS Günü’nde eşitliği sağlayın çağrısı
Birleşmiş Milletler (BM), AIDS’in sonlandırılması için gereken ilerlemeleri engelleyen “eşitsizliklerin” çözüme kavuşturulması gerektiğini bildirerek, bu yıl Dünya AIDS Günü sloganını “Eşitliği Sağlama” olarak belirledi.
1 Aralık, HIV virüsü taşıyan veya HIV’den etkilenenlere destek olmak ve AIDS nedeniyle hayatını kaybedenleri anmak için “Dünya AIDS Günü” ilan edildi.
AA muhabiri, İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü (HIV) ve Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu (AIDS) ile ilgili BM verilerini derledi. BM, bu yılki “Dünya AIDS Günü” sloganını “Eşitliği Sağlama” olarak belirledi.
BM HIV/AIDS Ortak Programı’ndan (UNAIDS) yapılan açıklamada, AIDS’in sonlandırılması için gereken ilerlemeleri engelleyen “eşitsizliklerin” çözüme kavuşturulması çağrısı yapıldı.
Açıklamada, “Eşitlik sağlama” sloganının, eşitsizlikleri çözüme kavuşturmak ve AIDS’i bitirmek için harekete geçilmesine yönelik bir çağrı olduğuna dikkat çekildi.
Dünya genelinde HIV’e karşı yürütülen mücadelenin, Kovid-19’un son 2 yılı ve diğer küresel krizler süresince hızını kaybettiği ve kaynakların küçüldüğü kaydedilen açıklamada, bunların sonucunda da milyonlarca kişinin yaşamının tehlikede olduğu belirtildi.
Açıklamada, AIDS’in 2030’da bitirilmesi hedefine yalnızca 8 yıl kaldığı anımsatılarak ekonomik, sosyal ve kültürel eşitsizliklerin acilen çözülmesi gerektiği vurgulandı.
Dünya liderlerine çağrıda bulunulan açıklamada, söz konusu eşitsizliklere karşı cesur ve sorumlu bir liderlikle hareket etmeleri gerektiğinin altı çizildi.
“ŞİMDİYE KADAR EN AZ 84 MİLYON KİŞİ HIV’E YAKALANDI”
UNAIDS’ın güncel verilerine göre, 2021’de 1,5 milyon kişiye HIV teşhisi konuldu, 650 bin kişi AIDS’e bağlı nedenlerden hayatını kaybetti. 2021’de HIV ile yaşayan 38,4 milyon kişinin 1,7 milyonunu 14 yaşına kadar olan çocuklar oluşturuyor. 2021’de 28,7 milyon kişi HIV için gereken antiretroviral tedaviye erişebildi.
Dünya genelinde şimdiye kadar, ortalama 84,2 milyon kişiye HIV teşhisi konulurken 40,1 milyon civarında kişi de AIDS’e bağlı nedenlerden hayatını kaybetti. UNAIDS, “Dünya AIDS Günü” nedeniyle “Tehlikeli Eşitsizlikler” başlıklı bir rapor yayımladı.
Eşitsizliklerin, AIDS’in bitirilmesinden alıkoyduğu aktarılan raporda, AIDS ile mücadelede eşitliğin sağlanamamasının, AIDS ile mücadelenin sınıfta kalmasına yol açabileceği uyarısında bulundu. Raporda, mücadelenin sınıfta kalmaması için haklara, hizmetlere, bilime ve kaynaklara erişimde eşitliğin sağlandığından emin olunması gerektiği ifade edildi.
2021’de HIV ile yaşayan 800 bin çocuğun hayat kurtarıcı bir tedavi görmediği kaydedilen raporda, hastalığın bulaştığı birçok çocuğa da geç teşhis konulduğuna dikkati çekildi.
Raporda, cinsiyet eşitsizliklerinin AIDS’teki rolüne dikkati çekildi.
2021’de her iki dakikada bir 15-24 yaşındaki genç kadın veya kızın HIV’e yakalandığı aktarılan raporda, aynı yılda teşhisi konulan HIV enfeksiyonlarının yüzde 49’unu kadınlar ve kızların oluşturduğu belirtildi. Raporda, AIDS’e bağlı ölümlerin, dünya genelinde 15 ila 29 yaşlarındaki kadınların ölüm nedeninin 4. sırasında yer aldığı ifade edildi.
Dünya genelinde 2021’de 150 bin ila 360 bin kadın ve kızın HIV’e yakalandığı kaydedilen raporda, bunların yüzde 82’sini Sahra Altı Afrika’da yaşayan kadın ve kızların oluşturduğunun altı çizildi.
Dünyada, HIV teşhisi konulan yaklaşık 800 bin çocuğun tedavi görmediği tahmin edilen raporda, 2021’de 160 bin civarında çocuğun HIV’e yakalandığı aktarıldı. Rapor, 2021’de HIV ile yaşayanların yüzde 4’ünü, AIDS’e bağlı nedenlerden ölenlerin de yüzde 15’ini çocukların oluşturduğunu ortaya koydu.
“AIDS’İ SONLANDIRABİLİRİZ”
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, 25 Kasım’da yayımlanan “Dünya AIDS Günü” açıklamasında, eşitsizliklere dikkati çekti. Guterres, “Dünya AIDS’i 2030’da sonlandırmaya söz verdi.” ifadesini kullandı.
AIDS’in bitirilmesi için ilerlemeyi engelleyen eşitsizliklerin sonlandırılması gerektiğini vurgulayan Guterres, eşitliğin sağlanmasının daha fazla finansal kaynak anlamına geldiğini belirtti. Guterres, “AIDS’i sonlandırabiliriz. Eşitliği sağlarsak.” değerlendirmesini yaptı.
