Dr. Ceyhun Dalkan: Otizmde erken tanı, özel eğitimin başlaması açısından çok önemli
Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği (KTTB) Çevre ve Eğitim Sorumlusu Dr. Ceyhun Dalkan, otizm tanısının 12 aydan itibaren konulabileceğini belirterek, erken tanının, erken özel eğitimin başlaması açısından çok önemli olduğunu vurguladı.
Çocuk gelişim izlemi için ülke şartlarına uygun kılavuzlar hazırlanmasının şart olduğunu ifade eden Dalkan, “Mevcut özel eğitim merkezlerimizin geliştirilmesi, alt yapısının sağlanması, eğitici kadro ve materyallerinin geliştirilmesi gerekmektedir” dedi.
KTTB Çevre ve Eğitim Sorumlusu Dalkan, “Dünya Otizm Farkındalık Günü” nedeniyle mesaj yayımladı.
Dalkan mesajında, Birleşmiş Milletler’in (BM), 2 Nisan’ı, tüm dünyada otizmden kaynaklanan sorunların konuşulup çözümlerin bulunması amacıyla, “Dünya Otizm Farkındalık Günü” olarak ilan ettiğini ifade etti.
Dalkan, “Otizm Farkındalık Ayı” olan nisan ayı boyunca otizmi olan çocukların sorunları ve çözümlerinin konuşulup bu çocuklara daha iyi eğitim ve yaşam şartları sağlanmasının amaçlandığını kaydetti.
“54 ÇOCUKTA 1’İ OTİZM TANISI ALIYOR”
“Otizm spektrum bozukluğu, hayatın ilk yıllarında ortaya çıkan, erken teşhis ve erkenden özel eğitimle desteklenmesi gereken bir nöro-gelişimsel farklılıktır” diyen Ceyhun Dalkan, şöyle devam etti:
“1986’da 2500 çocukta 1 görülmekteyken, günümüzde 54 çocukta 1’inin otizm tanısı aldığı bildirilmektedir. Erken müdahale, yani erken özel eğitim ile, otizm belirtilerinin yaklaşık yüzde 50’sinin kontrol altına alınabildiği veya azaltılabildiği bilinmektedir.”
Dalkan, otizmin belirtilerini de şöyle sıraladı:
“Göz teması kurmama, ismi söylediğinde bakmama, sallanma, çırpınma gibi tekrarlayıcı hareketler, işitme testi normal olmasına rağmen konuşmasında gerilik, bazı kelimelerin tekrar tekrar ve uygunsuz yerlerde söylenmesi, bazı eşyaları döndürmek veya dönen şeyleri izlemek gibi hareketler, işitme testi normal olmasına rağmen söyleneni işitmiyor gibi davranmak, parmağıyla istediklerini gösterememek, yaşıtları ile oynayamamak, oyuncak oynamayı bilmemek, aşırı hareketli davranmak.”
Bu belirti veya bulgular varsa, çocuğun mutlaka Çocuk Psikiyatirisi tarafından değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çeken Ceyhun Dalkan, “Otizm tanısı, çocuğun hareketlerinin, davranışlarının gözlenmesi, gelişim testlerinin yapılması ve çocukla ilgili aileden alınan bilgilerle konulmaktadır” dedi.
Otizm tanısının 12 aydan itibaren konulabileceğine işaret eden Dalkan, erken tanının, erken özel eğitimin başlaması açısından çok önemli olduğunu vurguladı. Dalkan, erken tedaviye başlayan çocukların bulgularının ileriki yaşlarda daha da az olacağını kaydetti.
Ceyhun Dalkan, ülkede otizmli bireylerin özellikle erken tanı alabilmeleri için toplumsal bilincin artırılması ve gelişmiş ülkelerdeki gibi 12’nci ayda her çocuğa gelişim testi yapabilecek eğitimli kişilerin artırılması gerektiğini belirtti.
“ÇOCUK GELİŞİM İZLEMİ İÇİN ÜLKE ŞARTLARINA UYGUN KILAVUZLAR HAZIRLANMASI ŞART”
Çocuk gelişim izlemi için ülke şartlarına uygun kılavuzlar hazırlanmasının şart olduğunu ifade eden Dalkan, ayrıca tanı almış çocukların, kamu veya özel, özel eğitim merkezlerinden yararlanabilmesi için donanımlı özel eğitim merkezlerinin artırılması gerekliliğine işaret etti.
“Mevcut özel eğitim merkezlerimizin geliştirilmesi, alt yapısının sağlanması, eğitici kadro ve materyallerinin geliştirilmesi gerekmektedir” diyen Dalkan, “Otizmli çocuklarımıza daha iyi bir eğitim ve gelecek sunabilmek için yapacak daha çok görevimiz vardır” ifadelerini kullandı.
