İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın iktidarı, Maliye Bakanı Rishi Sunak ve Sağlık Bakanı Sajid Javid’in beklenmedik istifalarının ardından bir kez daha krize girdi.
İki bakan birbirlerinden 10 dakika arayla kabineden istifa ettiklerini açıkladılar. Bunu, bakan yardımcılarının ve danışmanlarının da istifaları izledi.
Son olarak Will Quince Aile ve Çocuk Bakan Yardımcılığı görevinden istifa ederken, Laura Trott da bakan danışmanlığı görevinden ayrıldı.
Sajid Javid istifa mektubunda Başbakan’a olan güvenini kaybettiğini söylemişti. Rishi Sunak da halkın hükümetlerinden etik ve dürüst davranmasını bekleme hakkı olduğunu ifade etmişti.
Sunak’ın yerine atanan Nadim Zahawi, Muhafazakar Parti milletvekillerine birlik çağrısı yaptı ve Başbakan Johnson’ın yeni icraatlere odaklanmış olduğunu savundu.
Nadim Zahawi son üç yılda Maliye Bakanlığı görevini yürütecek dördüncü isim olacak.
Sajid Javid’den boşalan Sağlık Bakanlığı koltuğuna ise Steve Barclay getirildi.
Başbakanlık’tan ismini vermek istemeyen bir yetkili, yeni Maliye Bakanı’nın “daha dinamik ve Başbakan’la daha uyumlu” olduğunu söylerken Sağlık Bakanlığı’ndaki atamanın “dev bir atılım” olduğunu savundu.
Bugün parlamentoda milletvekillerinin sorularını yanıtlayacak olan Başbakan Boris Johnson’ın üzerindeki istifa baskısının artması bekleniyor.
KAYNAK,GETTY IMAGES
Johnson’a yönelik son eleştirilerin temelinde Muhafazakar Parti’nin Parlamento’daki Grup Yöneticisi Chris Pincher hakkında son dönemde ortaya atılan iddialar yatıyor.
Pincher, The Sun gazetesinde hakkında çıkan taciz haberlerinden sonra görevinden istifa etmişti.
Başbakan Johnson Chris Pincher hakkında geçmişte çıkan benzer iddialardan haberdar olmasına karşın onu bu göreve getirmekle suçlanıyordu.
Başbakanlık Ofisi’nden daha önce yapılan açıklamada taciz iddialarından haberdar olunmadığı kaydedildi.
Ancak Başbakan Johnson, Pincher hakkında üç sene önce böyle bir suçlamanın kendisine ulaştığını kabul etmişti.
Johnson konu ile ilgili son açıklamasında bu kararından ‘büyük pişmanlık’ duyduğunu söylemişti.
Kabindeki istifalar Johnson’un bu açıklamaları ile eş zamanlı olarak geldi.
“Hükümetin çöktüğü açıkça ortada”
İstifalardan saatler sonra Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada, isitifa eden Maliye Bakanı Sunak’ın yerine Eğitim Bakanı Nadhim Zahawi’nin getirildiği duyuruldu.
Zahawi’nin yerine ise Michelle Donelan getirildi.
Johnson’ın Özel Kalem Müdürü Steve Barclay de, Javid’in yerine Sağlık Bakanı olarak atandı.
Ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Keir Starmer ilk değerlendirmesinde “Hükümetin çöktüğü açıkça ortada” dedi.
Starmer, “İngiltere halkı kandırılamaz. Muhafazakar Parti lekelenmiş durumda ve bir adamı değiştirmek bunu düzeltmez” şeklinde konuştu.
İstifa krizi sonrası kabineden Kültür Bakanı Nadine Dorries, Johnson’a desteğinin tam olduğunu söyleyen bir paylaşım yaptı.
Dışişleri Bakanı Liz Truss, Savunma Bakanı Ben Wallace ve Kalkınma Bakanı Michael Gove’un da kabinede çalışmaya devam edeceği kaydediliyor.
Güvenoyunu büyük fire ile kazandı
Özellikle Covid kısıtlamaları döneminde Başbakanlık Konutu’nda verilen partiler nedeniyle yoğun istifa baskısı altında olan Başbakan Boris Johnson ara seçimleri kaybetse de görevi bırakmayacağını söylemişti.
Johnson 6 Haziran’da partisinin meclis grubunda yapılan güven oylamasını 148’e karşı 211 oyla kazanmıştı.
Ancak Muhafazakar Parti’nin 359 milletvekilinden yüzde 40’dan fazlasının Johnson’ın görevi bırakmasını istemesi, İngiltere Başbakanı’nı önümüzdeki dönemde iç siyasette çok zor günlerin beklediği şeklinde yorumlanmıştı.
İki bakanın istifa mektubunda hangi ifadeler yer alıyor?
Maliye Bakanı Rishi Sunak‘ın istifa mektubundaki ifadeler:
“İngiltere Halkı hakkı olan şekilde hükümetin düzgün, ciddi ve yetkin bir şekilde yönetilmesini bekliyor”
“Ben bu standartlar için mücadele edilmesi gerekildiğine inanıyorum ve bu yüzden istifa ediyorum”
“Hükümetten ayrıldığım için üzgünüm ama böyle devam edemeyeceğimiz sonucuna vardığım için bu kararı aldım.”
Sağlık Bakanı Sajid Javid’in istifa mektubundaki ifadeler:
“Biz (Muhafazakar Parti) her zaman popüler olmadık, ama ulusal çıkarları korumak konusunda hep yetkin olduk. Ne yazık ki son olaylar karşısında, halk nezdinde ikisi de değiliz.”
“Üzülerek söylüyorum ve artık biliyorum ki sizin yönetiminiz altında değişen bir şey olmayacak bu nedenle benim güvenimi de kaybettiniz”
