Brezilya’daki olumsuz iklim koşullarının kahve fiyatlarını yükseltmesi nedeniyle esnafın kahvede stok endişesi başladı. Esnaf milyonlarca ton ürünün stoklandığını ifade ederken, bayiler stoklamanın önüne geçebilmek için 500 kilogram kahve isteyene 100 kilogram kahve gönderiyor.
Dünyanın en büyük kahve üreticisi olan Brezilya’daki yüz binlerce kahve bitkisi, iklim krizinin yol açtığı kuraklık ve don nedeniyle büyük zarar gördü. İklim krizinin etkisiyle üretimi azalan ve pandemide tedariki zorlaşan kahvenin fiyatı her geçen gün artıyor.
Tüm kahve severler için zor günler kapıda. Bir ton kahvenin fiyatı geçen sene 30 bin lirayken bu sene 60 bin lira. Fiyatlarda artış sürüyor. 1 kilogram kahve fiyatı ağustos ayında 60 lirayken şu an 90 lira oldu. 100 gramlık paketlerde satılan Türk kahvesi ise son bir yıl içinde 6 liradan 10 liraya yükseldi.
Kahve krizi yolda
Fiyatlar böyleyken 2022-2023 yılları arasında kahve krizi öngörülüyor. Sektör temsilcileri, krizi fırsat görenlerin milyonlarca tonluk kahveyi stokladığını belirtiyor. Buna göre stoklanan kahveler, kriz döneminde yüksek fiyatlarla piyasaya sürülecek.
Yarım kilo isteyene 100 gram
Stokçuluğun başladığını belirten esnaf, büyük firmaları suçluyor çünkü böyle giderse esnaf kahve bulmakta zorlanacak. Kimi bayiler ise stoklamaya karşı önlemini almış durumda, 500 kilogram kahve isteyene 100 kilogram kahve gönderiyorlar aksi durumda yakın zamanda kahve krizi yaşanacağı öngörülüyor.
“Kahve içmek lüks oluyor”
17 yıldır Ankara’da kahve sektöründe temsilci olarak çalışan Metin Öztürk, ithalatçıların stok tutmasıyla üreticinin ve tüketicinin zorlandığını belirterek, “Geçtiğimiz ocak ayı itibariyle kahve fiyatları raflarda yüzde 50 ortalamasıyla fiyat geçişleri gördü. Bu fiyat artışları 2022’nin ikinci çeyreğine kadar da devam edecek gibi görünüyor. Tüm üretici firmalar üretim planlamalarını bu öngörülere göre yapıyor. Doğal olarak kahve günlük tüketim ürünü olmaktan daha çok lüks tüketim ürünü olmakta ilerliyor” diye konuştu.
“Milyonlarca tonluk kahve stoklanıyor”
Mecidiyeköy’de kahve dükkanı olan Cengiz Abay, milyonlarca tonluk kahvenin stoklandığını belirterek, “Aşağı yukarı 15 senedir sektördeyim. Kafe, restoran ve otel kısımlarına ürün götürüyoruz. Yaklaşık 6 aydır kahve fiyatlarında ciddi anlamda fahiş bir artış söz konusu. İthalat yapılmıyor ve iç piyasadaki ithal edilen kahvelerin fiyatlarının da sürekli oynandığından stoklandığı da bariz belli” dedi.
“Böyle giderse kahve krizi olacak”
Beyoğlu’nda 1967 yılından beri kahve satışı yapan işletmenin sahibi Can Özmen, stok yapmanın önüne geçmek için talep edilenin altında ürün sattığını belirterek şunları söyledi:
“Kahveyi iç piyasaya azar azar dağıtıp kimsenin kahvesiz kalmamasını planlıyorlar. Böyle giderse kahve krizi olacak. Ben artık toptan fiyat vermiyorum çünkü fiyatlar da belli olmuyor. Stok yapılmasın diye kafe ve restoran olan bayilerim benden 50 kilogram istiyorsa ben 20 kilogram gönderiyorum. Türkiye’deki ana getiriciler de bu şekilde dağıtım yapıyor” dedi.
Kahve bulmanın zorlaşacağını belirten Özmen, fiyatların daha çok artacağını öngördü.
İkitelli’de kahve toptancılığı yapan Ayhan Yücel ise zammı öngörenlerin önceden kahve talep ettiğini belirterek, “2 ay önce bir kilo kahve 60 liraydı bugün 90 lira. Üretici bir firmayız, ürün verdiğimiz yerler var bizi de aradıklarında ‘zam gelecek 500 kilo gönder’ diyorlar. Biz stoklamanın önüne geçebilmek için 100 kilo gönderiyoruz” dedi.
