Ulusal basındaki haberlere göre, ülkenin kurucu lideri Muhammed Ali Cinnah tarafından 75 yıl önce ilan edilen bağımsızlığın yıl dönümünde, başkent İslamabad’da 31, 4 eyalet başkentinde ise 21 pare top atışı yapıldı.
Karaçi’de Cinnah’ın “Mezar-ı Kaid” ve Lahor’da Pakistan’ın milli şairi Muhammed İkbal’in “Mezar-ı İkbal” olarak bilinen anıt mezarlarında askeri tören yapıldı.
Askeri geçit törenleri, yürüyüşler, sergiler ve çeşitli etkinliklerin düzenlendiği ülkede sokaklar, cadde ve pazarlar Pakistan bayrağının yeşil beyaz renkleriyle donatıldı ve ışıklandırıldı.
Başta Cumhurbaşkanlığı olmak üzere, ülkede resmi ve özel dairelerde bayrak çekme törenleri ve özel programlar tertip edildi.
[Fotoğraf: AA]
Liderlerden mesajlar
Cumhurbaşkanı Arif Alvi, paylaştığı mesajında, ülkenin karşı karşıya olduğu ekonomik, finansal ve güvenlik zorluklarının üstesinden gelmek için birlik içerisinde kalmaları gerektiğini vurguladı.
Alvi ayrıca, Cammu Keşmir’de baskı altındaki kardeşlerini unutmamaları gerektiğini kaydetti.
Başbakan Şahbaz Şerif de geride kalan 75 yılda Pakistan’ın birçok yol katettiğine işaret ederek dış saldırganlığı engelleyip dünyanın 7. nükleer gücü olduklarını söyledi.
Bununla birlikte Şerif, ülkenin kurucu liderlerinin hayal ettiği sosyoekonomik adalet, hukuk üstünlüğü ve eşitlik gibi değerleri tam gerçekleştiremediklerini belirtti.
İkbal’in bağımsızlık yanlısı konuşması
İngiltere’nin sömürgesi Britanya Hindistanı’nda Müslüman ahalinin haklarını savunmak için 1906’da kurulan Tüm Hindistan Müslüman Ligi (AIML), zamanla bağımsızlığı talep eden bir politika izlemeye başladı.
Muhammed İkbal, 1930’da Allahabad’da Tüm Hindistan Müslüman Ligi’nin açılış konuşmasında yaptığı konuşmada, Müslümanlar için ayrı ve bağımsız bir devletin gerekliliğine dikkati çekti.
İkbal’in bu konuşması, “Pakistan’ın kuruluşu yönünde ilk ciddi adım” olarak nitelendirildi.
23 Mart 1940’ta Lahor’da toplanan Tüm Hindistan Müslüman Ligi, Britanya Hindistanı’ndaki Müslümanlar için ayrı bir devlet talebini içeren Lahor Tasarısı’nı kabul etti.
Pakistan’ın isminin İngiliz yönetimi altında, o dönemde Müslümanların çoğunlukta bulunduğu eyaletlerin isimlerinden alıntılar yapılarak oluşturulduğu kanaati hakim.
Buna göre, Pencap’tan “P”, Afganiye’den (Bugünkü adıyla Hayber Pahtunhva ) “A”, Keşmir’den “K”, Sindh’ten “S” harfleri ve Belucistan’dan “tan” eki alınarak “Pakistan” ismi oluşturuldu.
14 Ağustos 1947’de bağımsızlık ilan edildi
Devam eden süreçte İngiltere’nin Hindistan’daki son Genel Valisi Lord Mountbatten, 3 Haziran 1947’de bölünmenin gerçekleştirildiğini duyurdu.
Bunun üzerine, AIML, Muhammed Ali Cinnah’ı Pakistan’ın Genel Valisi seçti ve Cinnah, 7 Ağustos’ta Yeni Delhi’den Karaçi’ye “Pakistan’ın ilk Genel Valisi” sıfatıyla geldi.
Britanya Hindistanı, 1947’nin 14 Ağustos’unu 15 Ağustos’a bağlayan gece resmen bağımsız olarak ikiye ayrıldı.
O tarihte, Kadir Gecesi 14 Ağustos’a denk geldiği için Pakistan’ın bağımsızlık günü 14 Ağustos olarak kabul edildi.
İngiliz Milletler Topluluğu üyesi olan bağımsız Pakistan’da ilk devlet başkanlığını, İngiliz Kralı’nı temsilen “Genel Vali” sıfatıyla AIML lideri Muhammed Ali Cinnah yaptı.
1956’dan sonra ise İngiliz Kralı’nın Pakistan Devlet Başkanlığı yasal olarak kaldırılarak Pakistan Genel Valiliği yerine “Pakistan Cumhurbaşkanlığı” makamı oluşturuldu.
İlk cumhurbaşkanı ise 4’üncü Genel Vali İskender Ali Mirza oldu.
İlk başta Hindistan’ın doğu ve batısında Müslümanların yoğun olduğu bölgelerde kurulan Pakistan, 1971’de ikiye ayrıldı ve Doğu Pakistan, “Bangladeş” adıyla bağımsızlığını ilan etti.
