Covid -19 hastalığı nedeni ile yetişkin aşılamalarına yönelik tüm dünyada yapılan uygulamalar neticesinde, özellikle grip aşısı ve pnömococ aşısı yaptırmak isteyen kişilerin sayısı geçmiş yıllara göre artış göstermektedir. Toplumumuzda bu iki aşıyı bulup yaptırmaya yönelik ise panik yaşandığı görülmektedir. Ancak bilindiği üzere grip aşısı her yıl sonbaharda o yıla özel olarak üretilmekte ve Eylül bazen de Ekim gibi piyasaya sunulmaktadır.
Bu aşı henüz piyasaya sürülmemiştir. Panik nedeni ile hastaların eczanelerden geçen yıla ait ellerinde kalan aşıları alıp yaptırdığı da bilgimize gelmektedir.
Öte yandan konjuge pnömococ aşısı 0-2 yaş aşılamasında kullanılan ve elimizde sürekli olan bir aşıdır ve son zamanlarda bebekler için temin edilmiş olan bu aşıların yetişkin ve risk grubunda olmayan kişiler için de yerli yersiz kullanıldığını görmekteyiz.
Yetişkin aşıları hastalık, meslek veya yaş nedeni risk grubundaki kişilere uygulanan aşılardır. Bu aşılardan biri ôlan pnömococ aşısı için risk grupları aşağıdaki gibidir ve görüleceği üzere aşağıda belirtilen hastalıklar yoksa pnömokok aşısı rutin olarak önerilmemektedir.
Ayrıca aşının uygulama şeması da kişinin hastalığına, yaşına, aşıyı daha önce yaptırmış olup olmadığına göre farklılıklar göstermektedir.
Pnömokok aşısı için risk gurupları
1-65 yaş ve üzeri kişiler
3-Bos kaçağı olanlar
4-Koklear implantI olanlar
5- Dalağın alınmış olması veya çalışmaması( Fonksiyonel veya anatomik aspleni (Sickle cell,hemoglobinopatiler vb)
6-İmmün sistemi baskılanmış olanlar(Doğuştan veya sonradan kazanılmış immün yetmezlikli hastalar, HIV hastalığı olanlar,Kronik Böbrek Hastalığı olanlar ,Nefrotik Sendrom ,Kanser Hastaları ,İmmün süpresan tedavi alanlar organ nakli yapılanlar vb)
7-İmmün sistemi normal olan fakat Diyabet,,Kronik Karaciğer Hastalığı,Kronik Kalp,Akciğer hastalığı vb olanlar .
Özetle ;Bakanlığımız Grip aşısının Sonbaharda özellikle kronik hastalığı olan kişilere yapılmasını önermektedir, ancak aşı henüz üretilerek piyasaya sürülmemiştir.
Pnömokok aşısı ise bakanlığımızca yukarıda belirtilen tüm risk gruplarına önerilmektedir.
Kronik hastalığı olanlara ve sağlık çalışanlarına doktorundan gelecek bir raporla ve doktorunun bilgisi ve önerisi dahilinde sağlık merkezlerinde yapılmak üzere bu aşı ücretsiz olarak temin edilecektir. Aşının sağlık çalışanlarına ücretsiz yapılması için her yıl olduğu gibi bu yıl da gerekli çalışmalar yapılmaktadır.
Tüm halkımızdan konuya hassasiyet ve sorumlulukla yaklaşmalarını, doktorunun bilgi ve onayı olmadan kimsenin aşı yaptırmamasını önemle rica ederiz.