Sovyetler Birliği’nin son lideri Mihail Gorbaçov 91 yaşında öldü
Sovyetler Birliği’nin son lideri Mihail Gorbaçov, 91 yaşında Moskova’da tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. Gorbaçov’un perestroyka (yeniden yapılanma) ve glasnost (açıklık) adını verdiği reform çalışmaları Soğuk Savaş’ı bitirmiş fakat bu reformlar Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nin ülkede politik üstünlüğünü kaybetmesine ve sonrasında da Sovyetler Birliği’nin dağılmasına neden olmuştu.
Mihail Gorbaçov, ABD ile silahsızlanma anlaşmaları imzalayıp, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Avrupa’yı bölen Demir Perde’yi kaldırmak için Batılı güçlerle işbirliği yapmıştı.
Gorbaçov demokrasi yanlısı gösteriler 1989’da Doğu Avrupa’daki Demir Perde ülkelerini sardığında, seleflerinin tersine güç kullanmamıştı.
Ancak gösteriler sonucu 15 Sovyet cumhuriyeti bağımsızlık istemiş ve Sovyetler Birliği sonraki iki yılda kaotik şekilde dağılmıştı.
Gorbaçov 1985’te 54 yaşındayken Komünist Parti Genel Sekreteri olduğunda, sistemi kısıtlı siyasi ve ekonomik reformlarla yeniden canlandırmaya çalışmış ancak yaptığı reformlar kontrolden çıkmıştı.
Glastnost politikası Litvanya, Letonya ve Estonya gibi Baltık cumhuriyetlerinde ve sonra diğer bölgelerde bağımsızlık yanlısı milliyetçileri cesaretlendirmişti.
Birçok Rus, yaptığı reformlardan sonra yaşanan kaostan sonra Gorbaçov’u affetmedi.
30 Haziran’da hastanede Gorbaçov’u ziyaret eden liberal ekonomist Ruslan Grinberg onun için, “Hepimize özgürlüklerimizi verdi ama biz onunla ne yapacağımızı bilmiyorduk” demişti.
Guterres: Yorulmaz bir barış yanlısıydı
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, eski Sovyet liderinin ölümünün ardından bir açıklama yayımladı.
Guterres, Gorbaçov’un “tarihin akışını değiştiren özgün bir devlet adamı” olduğunu kaydetti:
“Soğuk Savaş’ın sonunu getirmek için herkesten daha çok uğraştı. Dünya, küresel bir lideri ve yorulmaz bir barış yanlısını kaybetti.”
‘Cesur bir reformcuydu’
Avrupa Birliği ülkelerinin liderlerinden Gorbaçov’un ölümü üzerine mesajlar yayımlandı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Twitter’da paylaştığı taziye mesajında, “Mihail Gorbaçov güvenilir ve saygıdeğer bir liderdi. Soğuk Savaş’ın bitmesinde önemli bir rol oynadı ve Demir Perde’yi indirdi. Özgür bir Avrupa’nın yolunu döşedi” dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “Gorbaçov’un Avrupa’da barışa olan bağlılığı ortak tarihimizi değiştirdi” dedi.
Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, 91 yaşında ölen eski Sovyet liderinin “Doğu ile Batı arasındaki yakınlaşmaya şekil verdiğini” kaydetti.
Hollanda Başbakanı Mark Rutte ise “cesur bir reformcu” olarak Gorbaçov’u andı.
